Η Π.Ο.Π.Ο. παράδωσε σήμερα στο Φορέα σκέψεις και απόψεις επί του Προσχεδίου Δράσης του Φορέα:
Ο Φορέας Οικογενειακής και Δημογραφικής Πολιτικής απέστειλε αρχές Αυγούστου το Προσχέδιο Δράσης και ζητούσε επ’αυτού πριν το τέλος του μηνός (!) τις θέσεις όλων των εμπλεκομένων συνόλων.
Παρά τις δυσκολίες, λόγω καλοκαιρινών διακοπών του Αυγούστου, όπου και τα γραφεία της ΠΟΠΟ ήταν κλειστά για 2 εβδομάδες, εντούτοις τα συλλογικά όργανα της Οργάνωσης μας, κατάφεραν να επεξεργαστούν το 38σέλιδο κείμενο του Προσχεδίου και να τοποθετηθούν επ’ αυτού. Σήμερα παραδόθηκαν στο αρμόδιο Υπουργείο οι δικές μας τοποθετήσεις επί του προσχεδίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ με τις Θέσεις της Π.Ο.Π.Ο. στο Προσχέδιο Δράσης του Φορέα Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής :
Αναφορικά με το Προσχέδιο Δράσης του Φορέα Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής στο οποίο κληθήκαμε να τοποθετηθούμε, παραθέτουμε τις πιο κάτω επισημάνσεις μας.
Καταρχήν η Παγκύπρια Οργάνωση Πενταμελούς Οικογένειας εκφράζει την διαμαρτυρία της για τον χρόνο (ενδιάμεσα των διακοπών όπου τα σώματα βρίσκονται σε αδράνεια) που επιλέγηκε για την έκφραση απόψεων από τα μέλη του φορέα.
Η οργάνωση μας θεωρεί όπως και στην αρχική μας τοποθέτηση με την ίδρυση του φορέα ότι το δημογραφικό είναι το δεύτερο μετά το εθνικό πρόβλημα της χώρας μας. Μας τρομάζουν τα ευρήματα που φαίνονται στις Δημογραφικές εκθέσεις κάθε χρόνο. Διαρκώς οι γεννήσεις μειώνεται και έχουν φτάσει το 2010 να πέσουν κάτω από το καταθλιπτικό 1.13 ανά χίλιους κατοίκους μακράν του αριθμού αναπλήρωσης του πληθυσμού. Έχουμε γίνει ένα έθνος γερόντων και ο μέσος όρος απόκτησης του πρώτου παιδιού έχει φτάσει στα 28 χρόνια. Αριθμούς που σήμερα δεν ξέρουμε που έχουν φτάσει.
Αναλύοντας τους λόγους που φτάσαμε ως εδώ πέραν και της διαπίστωσης των εκθέσεων ότι η μείωση αυτή αποδίδεται στις αλλαγές στη γονιμότητα και την αναπαραγωγική συμπεριφορά, οι οποίες είναι αποτέλεσμα κοινωνικών, ιστορικών και οικονομικών μετασχηματισμών στην Κύπρο η δική μας θέση είναι ότι οι νέοι σήμερα δεν τολμούν να προχωρήσουν στην δέσμευση, τον γάμο, την απόκτηση παιδιών λόγω της μεγάλης ανεργίας, των συνθηκών εργασίας, των χαμηλών μισθών και της έλλειψης υποδομών.
Από την μέχρι σήμερα πορεία του Φορέα έχουμε την άποψη ότι αυτός δεν είναι αποδοτικός δεν ανταποκρίνεται στις σωστές σκέψεις δημιουργίας του, υπολειτουργεί και η μέχρι σήμερα δράση και προσφορά του δεν ανταποκρίνεται ούτε και στις ελάχιστες προσδοκίες μας. Δεν λαμβάνεται υπόψη από το Κεντρικό Κράτος κατά την λήψη των αποφάσεων που αφορούν την οικογένεια και τα παιδιά και γίνονται σπασμωδικές, αποσπασματικές και περιοδικές δράσεις. Δεν γίνεται καμιά αξιολόγηση τους με αποτέλεσμα δυστυχώς να αδυνατούν να προσφέρουν λύσεις στις ανάγκες του πληθυσμού. Αποτέλεσμα αυτής της αδυναμίας με την μείωση των γεννήσεων μια χιονοστιβάδα από αρνητικές επιπτώσεις να παρασύρει συνεχώς την Κυπριακή οικονομία.
Όσο και να μην θέλουν κάποιοι να το παραδεχτούν η μείωση των γεννήσεων σε βάθος χρόνου είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας αύξησης της ανεργίας και της μείωσης των εσόδων του Κράτους.
Ενώ βλέπουμε και ακούμε συνεχώς για μέτρα υποβοήθησης και ανάκαμψης της οικονομίας τα αποτελέσματα εξακολουθούν να είναι αποκαρδιωτικά. Δυστυχώς και επιμένουμε σε αυτό ο λόγος είναι γιατί πάντοτε είναι κοντόφθαλμα και περιστασιακά με μετρήσεις της στιγμής και δεν αγγίζουν την ρίζα του προβλήματος που είναι η υπογεννητικότητα.
Ενώ εξαγγέλλονται σχέδια για συνέχιση και ενίσχυση των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ΜΚΟ για λειτουργία δομών φροντίδας και φύλαξης παιδιών που στην καταπληκτική τους πλειοψηφία εξυπηρετούν παιδιά πολυμελών ή χαμηλών εισοδημάτων οικογενειών, στη συνέχεια μειώνονται και μάλιστα δραματικά τα ποσά των επιχορηγήσεων που δίνονταν με αποτέλεσμα να βλέπουμε αρκετά ΣΚΕ να υπολειτουργούν και να οδηγούνται σε κλείσιμο λόγω κυρίως της οικονομικής κρίσης. Έχει κοστολογηθεί αυτή η απόφαση για τις μελλοντικές συνέπειες.
Ενώ εξαγγέλλονται συνεχώς σχέδια για ανάκαμψη της οικονομίας όπως η αλλαγή στο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων και ενώ στις επισημάνσεις του προσχεδίου υπάρχει η επισήμανση για το μικρό αριθμό υπηρεσιών φροντίδας και απασχόλησης παιδιών σχολικής ηλικίας (ολοήμερα σχολεία / κέντρα απασχόλησης) που να λειτουργούν μετά τη λήξη του σχολικού ωραρίου και κατά τους 2,5 μήνες που είναι κλειστά τα σχολεία για θερινές διακοπές δεν γίνεται καμιά πρόβλεψη πώς θα καλυφθεί αυτό το κενό. Αντίθετα αντί να ενισχυθούν οι ελάχιστοι αυτοί χώροι που λειτουργούν γίνεται μείωση στα ποσά επιδότησης των με αποτέλεσμα να μην μπορούν να επιβιώσουν.
Ενώ έχει αποφασιστεί η πλήρης φιλελευθεροποίηση του ωραρίου στο εμπόριο δεν έχουν βελτιωθεί η γονική άδεια ενώ απουσιάζει η άδεια πατρότητας που παρέχεται στις πλείστες χώρες της Ε.Ε., η ικανοποιητική προστασία της εγκύου εργαζομένης, οι φορολογικές ελαφρύνσεις, απαλλαγές ή χορηγίες σε εργαζόμενους που πληρώνουν ψηλά τροφεία σε βρεφονηπιοκομικούς σταθμούς (στην Ε.Ε. οι επίσημες δομές κάλυψης φροντίδας του παιδιού είναι στο 33% ενώ στην Κύπρο μόλις στο 18,4%.
Απουσιάζει ικανοποιητική στεγαστική πολιτική. Υπάρχουν περιορισμένα μέτρα για πολύτεκνους και για απομακρυσμένες περιοχές και παρά τις προσπάθειες μας δεν έγινε κατορθωτό να ενταχθούν έστω και στα σχέδια αυτά και παιδιά τρίτεκνων οικογενειών.
Έχουν μειωθεί δραματικά τα επιδόματα τέκνου και φοιτητή με την εισαγωγή εισοδηματικών κριτηρίων και την αφαίρεση του φοιτητή ως εξαρτώμενου τέκνου με αποτέλεσμα να πλήττονται πρώτα οι πολυμελείς οικογένειες. Το προσχέδιο μιλά για μείωση της ανεργίας με επέκταση της τουριστικής περιόδου αλλά δεν κάνει αναφορά σε συγκεκριμένα μέτρα, αντίθετα καταγράφεται αύξηση της ανεργίας και μείωση άφιξης τουριστών.
Ιδιαίτερα τώρα με την οικονομική κρίση θα αναμέναμε τουλάχιστον την άμεση επέκταση του ολοήμερου πάνω σε σωστές βάσεις όπως αυτές εκφράζονται διαχρονικά από τους ίδιους τους γονείς με κατάλληλες υποδομές και ένταξη τους στην σχολική μονάδα ώστε να μην είναι απομονωμένο κομμάτι της παιδείας και εξαρτώμενη την λειτουργία τους από τους συνδέσμους γονέων. Δημιουργία χαμηλού κόστους βρεφονηπιοκομικών σταθμών με επέκταση του ωραρίου επί ολοήμερης και ολόχρονης βάσης, λέσχες υγιούς απασχόλησης παιδιών και νεολαίας, νεανικά και φοιτητικά εστιατόρια, στήριξη πολυμελών οικογενειών, του φοιτητή καθώς και ουσιαστικά μέτρα κατά της ανεργίας η αναβάθμιση των συγκοινωνιών κλπ. Με την υλοποίηση αυτών των σοβαρών μέτρων υποδομής θα καλυφθούν στο μέτρο του δυνατού όλες οι οικογένειες ενώ στη συνέχεια θα μπορούσε να αντικατασταθεί η επιδοματική πολιτική η οποία εν μέρει έχει αποτύχει.
Το προσχέδιο Δράσης σε αρκετά σημεία φάσκει και αντιφάσκει (π.χ. στα επιδόματα τέκνου, στην συμφιλίωση οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή, στην ενίσχυση και προσφορά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ).
Το Προσχέδιο Δράσης κάνει λανθασμένη αναφορά στη σύντμηση της στρατιωτικής θητείας (σελ. 28) για οικογένειες με 4 παιδιά, ενώ η σύντμηση (από 25 σε 13 μήνες) δίδεται και σε τρίτεκνες οικογένειες με 3 αγόρια (για το 3ο παιδί νοουμένου ότι τα 2 πρώτα υπηρέτησαν κανονική θητεία). Υπενθυμίζουμε ότι η ΠΟΠΟ ήταν η πρώτη οργάνωση που πέτυχε κάτι τέτοιο το 2007 – μετά από συντονισμένες ενέργειες- και ακολούθως εφαρμόστηκε ο κανονισμός και για την ΠΟΠ.
Στην έκθεση δημογραφίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται τα κράτη να αναλάβουν δράσεις και μέτρα σύμφωνα με τις εθνικές ιδιαιτερότητες τους…… Δυστυχώς στη Κύπρο όπου υπάρχει σοβαρό θέμα εθνικής επιβίωσης δεν έγινε κάτι ουσιαστικό. Βλέπουμε συνεχή μείωση των γεννήσεων που έφθασε το 1,13% για το 2010 και με παράλληλη αύξηση της προσδόκιμης ηλικίας ζωής, άρα υπάρχει συνεχής γήρανση του πληθυσμού. Το 1992 είχαμε 25,4% του πληθυσμού κάτω των 15 χρονών ενώ 20 χρόνια μετά το ποσοστό αυτό μειώθηκε δραματικά στο 16,5%!
Το δημογραφικό πρόβλημα στην Κύπρο έχει διαχρονικά αρνητικό κλίμα και εξελίξεις, αύξηση της υπογεννητικότητας χωρίς δραστικά ή ουσιαστικά μέτρα αντιμετώπισης, με όλα τα πολυδιάστατα προβλήματα.
Πιστεύομε ότι οι οποιεσδήποτε αποφάσεις για δράσεις μπορεί να γίνονται με μικρότερο χρονικό ορίζοντα αλλά ο αντικειμενικός στόχος που θα καθοριστεί πρέπει να είναι σε πολύ βάθος χρόνου και να υλοποιούνται σταδιακά και σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους. Για να έχουν αποτέλεσμα πρέπει να έχουν αρχή, μέση και διάρκεια και να καλύπτουν όλο το φάσμα της ζωής από την απόφαση για απόκτηση οικογένειας και παιδιού μέχρι και τα γηρατειά του.
Εμείς πιστεύουμε σε απλά μαθηματικά. Με κάθε επιπρόσθετη γέννηση παιδιού πέραν του σημερινού δείκτη δημιουργείται τουλάχιστον μια νέα θέση εργασίας. Με κάθε μείωση χάνουμε μια θέση εργασίας. Με κάθε νέα θέση εργασίας υπάρχουν επιπρόσθετα έσοδα στο κράτος, υπάρχει ανατροπή στα οικονομικά δεδομένα, υπάρχει ανατροπή στα αρνητικά δεδομένα εξασφαλίζεται η βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το κυριότερο από όλα υπάρχει η βιωσιμότητα μας σαν Έθνος, σαν κράτος. Δεν υπάρχει τίποτε άλλο που να μπορεί να ανατρέψει αυτά τα δεδομένα. Το αποτέλεσμα μιας αριθμητικής πράξης αλλοιώνεται είτε θετικά είτε αρνητικά μόνο από τα δεδομένα που βάζει κάποιος. Για την αύξηση των δεικτών της οικονομίας το μόνο αριθμό που μπορούμε να αλλοιώσουμε είναι η αύξηση των γεννήσεων. Μόνο με αυτό θα μπορέσουμε ανατρέψουμε τους αρνητικούς αριθμού και θα μειώσουμε την ανεργία
Πρέπει να δοθούν άμεσες και ριζικές λύσεις για να αναστραφούν οι αρνητικές εξελίξεις. Ελπίζουμε ότι η ΠΟΠΟ θα συμβάλει σημαντικά προς τούτο, με τις διαχρονικά σταθερές και εποικοδομητικές τοποθετήσεις και εισηγήσεις της, τόσο στον Φορέα όσο και ευρύτερα.
Ευθύμιος Στρούθος
Πρόεδρος
Αντώνης Χατζηαντώνης
Γενικός Γραμματέας